Burhaniye, ılıman iklimi sayesinde Akdeniz ve Marmara çizgisinin en güzel harmanlarından birini oluşturur. Sahil kesiminde mavi bayraklı plajlar, çam ve zeytin ağaçlarıyla kaplı tepeler, kasabaya huzurlu bir atmosfer kazandırır. Aynı zamanda zeytinyağı üretimiyle bilinmesi Burhaniye'ye gastronomik bir kimlik kazandırır.
Tarih boyunca uygarlıklarla yoğrulan Burhaniye, arkeolojik kalıntılar, tarihi köyleri ve kültürel miras köşeleriyle zenginleşmiştir. Rehberde yer alan rotalar; doğa yürüyüşleri, kültürel keşif, deniz keyfi ve yerel yaşam temalarını bir arada sergiler. Burhaniye’yi keşfetmek isteyenler için derlediğimiz duraklara birlikte göz atalım.
1. Mavi Bayraklı Halk Plajı
Burhaniye’nin Ören sahilinde yer alan Mavi Bayraklı Halk Plajı, temizliği, güvenliği ve çevreye duyarlı yönetimiyle bölgenin en çok tercih edilen deniz keyfi noktalarından biridir. Geniş kumsalı, sığ ve berrak denizi ile özellikle aileler için uygundur. Yaz aylarında yoğun ilgi gören plaj, sabah saatlerinde daha sakin bir atmosferde denizin tadını çıkarmak isteyenleri ağırlar. Ayrıca çevresinde yürüyüş yolları ve açık hava dinlenme alanları da mevcuttur.
Plajda duş, soyunma kabini, tuvalet gibi temel hizmetler ücretsiz olarak sunulur. Kafeterya ve büfe gibi işletmeler de bulunduğundan gün boyunca konforlu vakit geçirmek mümkündür. Plajın Mavi Bayrak alması, hem çevre bilincinin hem de su kalitesinin uluslararası düzeyde onaylandığını gösterir. Güneşin batışını izlemek isteyenler için ise akşam saatlerinde ayrı bir keyif vadeder.
2. Antik Liman (Burhaniye Ören)
Burhaniye Ören'de sahil boyunca uzanan antik liman kalıntıları, Roma ve Bizans dönemlerinden izler taşır. Taş iskele yapıları, rıhtım kalıntıları ve yakın çevredeki sarnıç temelleri, bölgenin tarih boyunca ticaret açısından ne kadar zengin olduğunu gösterir. Deniz seviyesinin biraz altındaki kalıntılar, sular çekildiğinde ortaya çıkan geniş taşlı yapı parçalarıyla keşfedilmeye uygun bir bölgede yer alır.
Ziyaretçi olarak sahilde yürürken hem eski liman kalıntılarını gözlemleyebilir hem de Akdeniz manzarasını izlerken tarih hissini hissedebilirsiniz. Kıyı boyunca uzanan günbatımı manzaraları, ayrıca çakıl taşlı plaj alanlarıyla birleşince romantik ve huzurlu atmosferli bir gezinti imkânı doğar. Kültür, doğa ve deniz temalarını bir arada yaşamak isteyen ziyaretçiler için bu antik liman, hem görsel hem de ruhi bir tatmin sağlıyor.
3. Burhaniye Kuva-yi Milliye Kültür Müzesi
yüzyıldan kalan tarihi bir konağın restore edilmesiyle hayat bulan müze, Kurtuluş Savaşı yıllarında Kuva-yi Milliye hareketinin karargâhı olarak işlev görmüştü. Alt katında Arkeolojik bölüm yer alıyor; Adramytteion ve çevresindeki antik yerleşimlerden gelen seramik, sikke ve ünlü balmumu Nutuk baskısı gibi eserler bulunmakta. Üst kat, Burhaniyeli ailelere ait etnografik objelere ayrılmış; silahlar, geleneksel kıyafetler, Osmanlıca yazışmalar ve fotoğraflarla bölge tarihi gözler önüne seriliyor.
Müze, yerel halk ve ziyaretçilerin yoğun ilgisini çekiyor; yaz döneminde özellikle öğrencilerin eğitsel gezileriyle hareketleniyor. Giriş ücretsiz ve ziyaret saatleri hafta içi 08:30–17:30, cumartesi 09:00–15:00 şeklinde. Arkeoloji ile etnografyayı bir araya getiren bu mekân, Burhaniye’nin kültürel kimliğini derinlemesine tanıtıyor.
4. Taylıeli Piknik Alanı
Taylıeli Piknik Alanı, Burhaniye içinden kısa bir sürüş mesafesinde, çam ve zeytin ağaçlarıyla çevrili huzurlu bir mesire yeridir. Yeşil doğanın içinde piknik masaları, mangal alanları ve gölgeli dinlenme köşeleri bulunur. Aynı zamanda çocuk oyun alanları ve yürüyüş yolları, ailelere uygun bir ortam oluşturarak hem eğlence hem de dinlenme imkânı sağlar.
Piknik alanı boyunca uzanan patikalar, kuş cıvıltıları eşliğinde kısa gezintilere davet eder. Ören sahiline yakın olması sayesinde, piknik sonrası denize girmek isteyenler için kolay bir ulaşım imkânı yaratır. Yılın sıcak günlerinde serin çam kokusu ve doğanın dinginliği içinde zaman geçirmek isteyen ziyaretçiler için ideal bir seçenektir.
5. Pazarbaşı Hamamı
Pazarbaşı Hamamı, Koca Cami Mahallesi’ndeki Kavak Dibi Sokak’ta yer alır. Yaklaşık 17,3 × 12,5 metre ölçülerindeki dikdörtgen planıyla dikkat çeker. Soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, halvet ve külhan bölümleriyle geleneksel Osmanlı hamam planını yansıtır. Abdülmecit Mutaf’ın salnamelerine göre 19. yüzyılın ortalarından itibaren aktif kullanıldığı belirtilir. Yerleşim merkezi 1483’ten sonra şekillendiğinden, 15. yüzyıl sonlarında yapıldığı düşünülmektedir.
Yapı, Bursa Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1. derece anıtsal yapı olarak tescillenmiştir. Zaman zaman bakımsızlık nedeniyle zarar görse de 2013’te belediye restorasyon çalışmalarına başlamıştır. Tarih, mimari ve yerel yaşam iç içe geçtiği bu mekân, hamam kültürünü keşfetmek isteyen ziyaretçiler için etkileyici bir durak teşkil ediyor. Kent merkezinde olması sayesinde ulaşımı kolaydır ve Osmanlı dönemi sivil yaşama dair canlı bir izleme imkânı sağlıyor.
6. Yeni Mahalle Camii
Yeni Mahalle Camii, Osmanlı dönemine ait ahşap işlemeli mimarisiyle dikkat çeken bir ibadet yeridir. 19. yüzyıldan kalma camide çarpıcı minber ve mihrap detayları yer alır. İç mekânında pastel renkli hat sanatları görmek mümkündür. Caminin avlusunda zeytin ağaçları, ibadet sonrası hafif bir serinlik hissi sağlar.
Eskiden mahalle merkezine hitap eden yapı, bugün hem yerel hem de ziyaretçilere tarihi bir atmosfer içinde ibadet ve görsel deneyim olanağı yaratır. Cami yakınında zamanın yorgunluğunu atmak için oturma alanları ve çay bahçeleri bulunur.
7. Arkoudi Koyu
Edremit Körfezi'nin doğal koylarından biri olan Arkoudi, kristal berraklığındaki deniziyle huzur arayanlar için öne çıkar. Kum ve çakıl karışımı sahili, gezinmeye elverişlidir. Yamaçta çam ormanlarıyla çevrili bu koy, ilkbahar ve yaz aylarında sakin bir doğa molası imkânı sağlar.
Küçük pansiyonlar ve beach mekânlarıyla sahilde dinlenmek mümkündür. Dalgalar genellikle hafif dalgalıdır, bu nedenle yüzme ve su sporu açısından uygun şartlar söz konusudur. Gün batımı ise koyda iz bırakacak sakin bir manzara oluşturur.
8. Yaylacık (Yeniköy) Tepeleri
Yaylacık Tepeleri, Burhaniye'nin doğa yürüyüşü rotalarındandır. Zeytinliklerle çevrili yamaçlarda uzanan patikalar boyunca farklı yükseklikler keşfedilebilir. Tepelerde kışın sarı-kızıl doruk renkleri, yazın yeşil tonları hâkimdir. Fotoğraf tutkunları için panoramik manzaraya sahip bir bölgedir.
Yolu yarıladığınız noktada yerel köy üretimlerinin sunulduğu tezgâhlar bulunur. Zeytinyağı ve köy reçelleri gibi yöresel ürünleri buradan temin edebilirsiniz. Patika yürüyüşle birlikte hafif bir kültürel keşif de yapılmış olur.
9. Camiatik Mahallesi Taş Evler
Camiatik Mahallesi’nde yer alan taş evler, Osmanlı dönemi yerleşim mimarisine dair güzel örnekler içerir. Dar taş sokaklar, alçak geçitli mimari yapılar ve küçük avlularla tipik bir Ege yerleşimini andırır. Restorasyon gören bazı konaklar, günümüzde butik konaklama veya sanat galerisi olarak işler.
Mahalle içindeki taş evleri gezerken kapı tokmakları, pencere kepenkleri gibi el işçiliği detaylarını fark edebilirsiniz. Bu bölge yürüyüş yapmak ve geçmiş dokuda zaman geçirmek isteyenler için samimi bir atmosfer sağlar.
